ΕΛΛΗΝΟΚΑΘΟΛΙΤΣ VERSUS ΡΩΜΑΚΑΘΟΛΙΤΣ

Του εφημερίδα «ΔΟΚΟΥΜΕΝΤΗ» εδιτάτα δι Σουτσάτα Σστσσιηντίφικα Αρμάνεσκα «Κωνσταντήν Βελεμάτσε» δι Σκόπια, ινσσή ούν «δοκουμέντου» τι φαίνωμενλου δι ούνιαρε κου Ρώμα λα Αρμάννλλοι σσι κουμ ατσέα νου πουτέα σ’χίμπα αδράτα δι ισπέτε άλη Βισέρικα Ορθοδόξα δι Ελλάδα σσι Ρουμανία.

Αουτόρλου α τέξτουλουϊ πουμπλικάτ πι λίμπα σλάβομακεδονικά Ωκταβιάν Μπάρλεα, δι του Γερμανία ου’λεάτζε πρόβλιμα α Αρμάννλλορ σσι Ρώμα κου ατσέα δι Βουλγαρλώρ σσι λε’μπάτζε του φράμτε περσόννλλε καϊ πριάδουτσιρα ναϊ μα μούλτου τι αδράρε δι ούνα Βισέρικα Αρμάνεσκα Ελληνοκαθόλικα, καϊ ηρά πρεύτουλου λαζαρήστου Ζέαν Φαβεγριέλ σσι ινσπεκτόρλου ρουμάνεσκου δι σκουλίε Άπωστολος Μαργαρήτης καϊ πι νίγγα ατσέα ηρά σσι προπαγάτορ τι κάουζα ρουμανέσκα. Δοϊλλοι δισφέτσιρα σκουλίε αρμανέσκα του Μοναστήρη (Βίτουλε) πρώτα ούνα σκουλίε πριμάρα, α δεποϊα σσι Λιτσέου του μαναστήρλου λαζαρίστου.

Πάπα Φαβεγριέλ ηρά μούλτου κουνουσκούτ του λούμε σστσσιηντσίφικα δι ισπέτε κά αδρά ξητάξηροι πι ιστόρια α ποπουλιλόρ βαλκάνιτσε (ανάμισα δι καϊ ναϊ μα μούλτου τι Αρμάννλλοι σσι Αρμπινέσσλλοι), α δεπόγια σσι πουμπλικά βιβλίουροι τι Αρμάννλλοι (άρε πουμπλικάτα ούνα ιστορίε πι γαλικά σσι ούνα βιβλίε τι Θεία Λειτουργία πι αρμανέσστσε).

Τι ζζάλε, κούμ τζάσε σσι σίγγουρλου αουτόρ αρμασίρα πουτσάννοι ατσέλλοι καϊ τρικούρα του ουνία δι Ρώμα, α μούλτσα δι νάσς καϊ αρμάσιρα του βισέρικα καθόλικα φουτζίρα του λούμε κου ατζουτόρλου α βισέρικαλλει.

Τι ατσέα κά άρε νίκα Αρμάννοι δι πίστε καθόλικα του λούμε (Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ελβετία, Γερμανία σσι ΣΟΥΑ) δι καϊ νοϊ ου’φουντάμ σουτσάτα καϊ σσ’ου εδιτεάτζα ΑΡΟΜΑΝΙΑ ΚΑΘΟΛΙΚΑ αλλοι ινβιτάμ σ’νά γίνα κου αντριμπάρλε α λωρ σσι κου ατσέα τσι πωτ σ’ου πριαδουτσέσκα. Αλλοι ινβιτάμ σσι τουτς Αρμάννοι καϊ βώρ σ’χίμπα πάρτε δι λούκουρλου άλι σαϊτουλου σ’νά γίνα του ατζιουτόρ ήκα σ’νά πιτρέκα αντριμπάρε.

Δι μέσλου τσι γίνε (Βρουμάρλου) βα σ’αχουρχιμ κου τέξτουροι τι τραδιτσία καθόλικα σσι τι πίστε καθόλικα πι αρμανέσστσε, α κάντου βα σ’δα Δουμνιτζάλου βα σ’αχουρχίμ σσι κου κούρσουροι πι αρμανέσστσε τι ατσέλλοι καϊ βώρ σα’νβέτσα.

Bibliographia:

Rudolf Grulich, Die unierte Kirche in Mazedonien (1856-1919) του Das östliche Christentum, Neue Folge, Band 29, Würzburg 1977, pp 66-73, 112-113

Max Demeter Peyfuss, Die rumänische Propaganda in der Makedonischen Frage im Jahre 1898, του Mitteilung des österreichischen Staatsarchivs, v 27, 1974, pp 276-296

Cornelie Sabareanu, Drepturile Romanilor din Macedonia la Biserica nationala, ed II, Bucuresti, 1906

Un Valaque Epirote (Apostol Margarit), Refutation d’une brochure grecque, “Courrier d’Orient”, 1879

Σέβαστιαν Δ. Φούντου